PGS.TS. Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Công nghệ cao, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Cuộc thi phát biểu tại Lễ Tổng kết trao giải
Ban Quản lý Khu Công nghệ cao xin giới thiệu toàn văn bài phát biểu của PGS.TS. Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Công nghệ cao, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Cuộc thi Thiết kế vi mạch cho đô thị thông minh lần 2 năm 2024, tại Vòng Chung kết xếp hạng và Lễ tổng kết trao giải Cuộc thi:
Kính thưa quý vị đại biểu, quý thầy cô, các chuyên gia, các bạn thí sinh và toàn thể khách mời,
Mỗi thời đại đều có một ngành công nghiệp lõi.
Nếu dầu mỏ là trái tim của thế kỷ 20, thì vi mạch bán dẫn chính là huyết mạch của thế kỷ 21 – nơi sức mạnh công nghệ hội tụ và lan tỏa đến mọi ngành nghề, từ trí tuệ nhân tạo đến giao thông thông minh, từ y tế số đến công nghiệp quốc phòng.
Với tầm nhìn đó, Việt Nam đã xác định công nghiệp bán dẫn là một trong những lĩnh vực chiến lược, cần được ưu tiên đặc biệt về chính sách, đầu tư và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Ngay từ năm 2023, Chính phủ đã ban hành các định hướng lớn trong việc thu hút các tập đoàn công nghệ toàn cầu đầu tư trung tâm R&D, đồng thời giao nhiệm vụ cho các địa phương đầu tàu như TP.HCM triển khai các chương trình hành động cụ thể để phát triển nguồn nhân lực thiết kế vi mạch.
Khu Công nghệ cao TP.HCM là một trong những đơn vị tiên phong cụ thể hóa tư duy đó – bằng cách:
- Phát triển mô hình đào tạo – nghiên cứu – thương mại hóa tích hợp ngay tại chỗ;
- Xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo, Trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế, trung tâm đào tạo đạt chuẩn quốc tế và liên minh chiến lược với doanh nghiệp toàn cầu;
- Chủ động kiến tạo các chương trình có tính lan tỏa – như cuộc thi Thiết kế vi mạch cho Đô thị thông minh hôm nay, với mục tiêu không chỉ đào tạo kỹ thuật, mà chuyển hóa tri thức thành sản phẩm – sản phẩm thành năng lực cạnh tranh quốc gia.
Cuộc thi hôm nay không phải là một hoạt động đơn lẻ. Nó là một mắt xích trong tư duy hệ thống – triển khai chính sách ngành bằng công cụ đổi mới sáng tạo.
Chỉ sau 2 mùa tổ chức, cuộc thi đã thực sự vươn tầm ảnh hưởng, Cuộc thi năm nay ghi nhận 68 dự án thiết kế đến từ 27 trường đại học, học viện và trung tâm nghiên cứu, tăng 71% so với mùa đầu tiên. Gần 300 thí sinh từ cả ba miền Bắc – Trung – Nam cùng hội tụ, thể hiện khát vọng làm chủ công nghệ lõi ngay từ giảng đường.
Cuộc thi lần 2 đã có bước tiến rõ rệt cả về chiều sâu học thuật lẫn tính thực tiễn của các đề tài. Mặt bằng chất lượng dự án được nâng lên đáng kể, thể hiện qua điểm số trung bình cao hơn so với cuộc thi lần 1, đặc biệt có những đề tài đạt trên 78 điểm – một mức điểm rất ấn tượng đối với sinh viên và nhóm nghiên cứu trẻ.
Tôi đặc biệt đánh giá cao xu hướng tích hợp công nghệ hiện đại trong các dự án tại cuộc thi lần 2. Nhiều đề tài đã vượt khỏi khuôn khổ kỹ thuật thiết kế vi mạch cũ để tiếp cận các lĩnh vực thiết kế vi mạch có tính liên ngành, có tính hệ thống như tích hợp bộ tăng tốc trí tuệ nhân tạo, bộ mật mã hoá phần cứng (ASCON IP, AES-128 IP, NTRU IP...), bộ giao tiếp tốc độ cao (BUS IP), bộ thu thập năng lượng ứng dụng trong công nghệ lượng tử, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo, giao thông thông minh, y tế và chuyển đổi số. Điều này cho thấy các thí sinh không chỉ nắm vững kiến thức chuyên môn mà còn có tư duy đổi mới, bắt kịp xu hướng công nghệ toàn cầu cao hơn hẳn cuộc thi lần 1, tập trung chủ yếu vào các IP cơ bản và vi điều khiển, vi xử lý truyền thống. Nhiều thiết kế đã đạt mức độ hoàn thiện từ 60–90%, sẵn sàng bước vào giai đoạn thử nghiệm và thương mại hóa. Đây là tín hiệu rất tích cực, cho thấy tiềm năng phát triển của lực lượng kỹ sư thiết kế vi mạch trẻ tại Việt Nam.
Chúng tôi tự hào vì từ cuộc thi này, nhiều nhóm thí sinh đã được doanh nghiệp CNC tiếp cận, mời gọi hợp tác phát triển sâu hơn. Nhiều bạn trẻ bày tỏ nguyện vọng quay trở lại SHTP – không phải để tiếp tục dự thi, mà để khởi nghiệp công nghệ, trở thành những nhà thiết kế vi mạch chuyên nghiệp.
Kính thưa quý vị, không có nguồn nhân lực, chiến lược bán dẫn chỉ là tuyên ngôn; Không có hệ sinh thái đổi mới, ý tưởng công nghệ khó thành sản phẩm; Không có chính sách đi trước, ngành vi mạch sẽ mãi chỉ dừng ở tiềm năng.
Chúng tôi tin rằng: Cuộc thi hôm nay – và hệ sinh thái mà SHTP đang xây dựng – chính là mô hình thử nghiệm cho tư duy chính sách ngành kiểu mới: “Chính sách không đứng ngoài thị trường, mà chính sách phải đồng hành, tạo điều kiện, khơi mở năng lực nội sinh”.
Tôi xin chúc mừng các bạn thí sinh – những người đang đặt viên gạch đầu tiên cho một ngành công nghiệp sẽ thay đổi diện mạo đất nước.
- Từ thiết kế nhỏ bé hôm nay, có thể xuất hiện một công ty vi mạch lớn của Việt Nam trong tương lai. Từ mô hình cuộc thi, có thể hình thành những đề xuất chính sách giá trị, góp phần định hướng phát triển ngành bán dẫn Việt Nam trong 10–20 năm tới.
Cuộc thi Thiết kế vi mạch cho đô thị thông minh lần 2 đã kết thúc thành công. Chúng ta sẽ chờ đợi một cuộc thi mới, kỳ vọng cuộc thi mới sẽ được mở rộng về quy mô và hình thức. Cuộc thi Lần 3 sẽ tổ chức các vòng đấu khu vực trước khi vào vòng chung kết. Mùa thi thứ 2 có 01 Đội học sinh tham gia. Đây là một điểm nhấn cảm xúc và đã cho chúng tôi ý tưởng phối hợp với Sở giáo dục và Đào tạo tổ chức 01 vòng thi dành riêng cho lứa tuổi học sinh để trực tiếp tham gia vào vòng tròn sáng tạo mở. Bên cạnh đó, cuộc thi Lần 3 sẽ tiến xa hơn với việc tổ chức vòng thi cho các dự án Startup để thu hút các nhà đầu tư thiên thần.
Chúng ta sẽ tiếp tục cùng nhau kiến tạo một ngành công nghiệp vi mạch “Make in Vietnam” – xứng tầm khu vực, hội nhập toàn cầu.
Xin trân trọng cảm ơn các đối tác đồng hành, các chuyên gia, giảng viên, và đặc biệt là các bạn trẻ – những người mang theo khát vọng công nghệ Việt.
Trương Tấn Vỹ